Ev sahipleri ve kiracıların ortasındaki krizler bitmiyor…
Özellikle kira fiyatını belirlemede yaşanan meseleler, dava süreçlerine kadar uzayabiliyor.
“Ev sahibim orantısız zam yaptı, ne yapacağım” diyenlerin araştırmaya başladığı kira tespit davası;
Uygulamada çoklukla kiraya veren ile kiracının konut ve çatılı işyeri kiralarında kira bedeli üzerinde yapılacak artış ölçüsü üzerinde anlaşamamaları durumunda gündeme gelen bir dava tipidir.
Kira tespit davası 5 yıldan uzun müddetli kiracılar için kelam konusu olabilir.
Peki kira tespit davası nasıl açılır? Kira davasını kim açabilir? Masrafları kim öder? Kira tespit davasında 5 yıllık mühlet ne demek? İşte tüm ayrıntılar…
Kira tespit davası ne vakit açılır?
Türk Borçlar Kanunu’na nazaran şahıslar kira mukavelesinin 5 yılı doldurması koşuluyla her vakit kira bedelinin tespit edilmesini talep edebileceklerdir.
TBK m. 345 – Kira bedelinin belirlenmesine ait dava her vakit açılabilir.
Ancak, bu dava, yeni periyodun başlangıcından en geç otuz gün evvelki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu müddet içinde kira bedelinin artırılacağına ait olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması şartıyla, izleyen yeni kira periyodu sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira periyodunun başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.
Sözleşmede yeni kira periyodunda kira bedelinin artırılacağına ait bir karar varsa, yeni kira devrinin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni devrin başlangıcından itibaren geçerli olur.
Kira tespit davası açma koşulları nelerdir?
Kira bedelinin tespiti davası açılabilmesi için birinci olarak taraflar ortasında geçerli bir kira kontratı bulunmalıdır.
TBK 344. ve devamı unsurlarında düzenlenen kararlara tabi olmamız için kiralananın konut yahut çatılı işyeri olması gerekmektedir.
Kira bedelinin tespiti davası açılmasında davacının hukuksal faydası bulunmalıdır.
Kira tespit davasını kim açabilir?
Kira tespit davasını hem kiralayan taraf hemde kiracı taraf açabilir.
Kira tespit davasına hangi mahkeme bakar?
Kira tespit davalarında vazifeli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemeleri; yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.
Kira tespit davası 5 yıl ne demek?
Taraflar ortasındaki kira kontratı beş yıl altında ve kira bedelinin artışına ait mutabakat belirlenmemiş ise mahkeme taşınmaz ve emsal bedel durumuna nazaran kira artış oranı belirleyecektir.
Taraflar ortasında kira bedeline ait bir muahede yapılsa da yapılmasa da beş yıldan uzun periyodik yahut beş yıldan sonra yenilenen kira mukavelelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda yeni uygulanacak kira bedeli;
- Hakim tarafından tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara nazaran değişim oranı,
- Kiralanın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak
- Hakkaniyete uygun bir biçimde kira bedeli belirlenecektir. (Türk Borçlar Kanunu madde 344/3).
5 yıldan evvel kira tespit davası açılır mı?
Eğer kira mühleti beş yılı geçmemişse ve taraflar ortasındaki kira mukavelesinde kira artırımına ait bir husus bulunmuyorsa bu halde açılan kira bedelinin tespiti davasında; mahkeme kira bedelini bir evvelki kira yılına ilişkin ortalama TÜFE oranını geçmemek kaydıyla hakkaniyete nazaran belirleyecektir.
Davanın sonuçlanma süresi
davanın sonuçlanma müddeti değişkenlik mühleti değişecektir. Lakin ortalama olarak 9 ay-1,5 yıl içerisinde kira bedelinin tespiti davası sonuçlanmaktadır.
Dava açma masrafını kim öder?
Kira bedelinin tespiti davasında masrafları davayı açan taraf ödeyecektir.
