Takıntı (obsesyon) sözcüğü Latince’de ‘rahatsız etme’ manasında kullanılan “obsideratum” sözünden gelmektedir. Takıntı (obsesyon), halk ortasında saplantı olarak da isimlendirilmektedir. Kişinin istenmeyen fikirlere kapılarak, saplantı haline getirdiği fikirlerdir. Kişi yanlış olduğunu bildiği halde niyetleri başından atamadığı için ağır gerilime ve tasaya maruz kalmaktadır. İnsanların ömür kalitesini olumsuz etkileyerek günlük hayatın fonksiyonelliğinin bozulmasına neden olmaktadır.
Günümüzde birçok kişi vakit zaman telaşa, beklenmeyen anda gelen olumsuz niyetlere, takıntılara ve birebir vakitte da engelleyemediği fikirlere de kapılabilmektedir. Bu niyetleri günlük hayatımızı etkilemeyecek formda sonuçlandırabiliriz. Sonuçlanmayan ve günlük hayatın fonksiyonelliğini bozan takıntılarla da karşı karşıya kalabiliriz.
Romantik münasebetlerde takıntı?
Takıntı haline gelmiş aşk ve alakalar kimi vakit gerçek, kimi vakit gerçek olmayan ya da ulaşılamayan bireyler olabilmektedir. Takıntı, romantik bağlantı kurma ve bağları sürdürme konusunda büyük zorluklara yol açar. Zira kişi, zihnini engelleyemediği niyetlerle meşgul eder. Fikirlerini ve tasalarını bastırmak için birtakım aksiyonlarda bulunur. Örneğin; partnerini yahut takıntılı olduğu kişiyi daima denetim ederek kendini rahatlatmaya çalışır. Bu durum birden fazla vakit gerilim etkeni ile bir ortada bulunabilir. Bu şahıslar hayatlarını büyük ölçüde karşı tarafa adamaktadır ve hayatlarının büyük çoğunluğunu partnerine nazaran planlamaktadır. Görülen sıhhatsiz duygudurum, karşısındaki bireye ve etrafına ziyan verme mümkünlüğünün artmasına da neden olmaktadır.
Peki kimler takıntılı aşk yaşamaya adaydır?
Bağımlı kişilik özellikleri olan bireyler ağır ayrılık korkusu yaşarlar. Bunun nedeni ise ‘yalnız kalma’ telaşıdır. Partnerleriyle daima yan yana olup vakit geçirmek isterler. Daima onay arayışı içindedirler. Bu durumlar ise karşı taraf için alakayı çekilmez hale getirebilmektedir. Hatta birçok vakit bu durum bunaltıcı bir pozisyonda da olabilmektedir.
Yanı sıra duygusal istikametten reddedilen şahıslar kendini kabul ettirmek için ağır uğraş harcarlar. Karşısındaki bireyle alaka kurabilmek ismine her türlü yola başvurmaktadırlar. Karşılık bulamayınca, durum tehlikeli bir hale gelebilmektedir. Aşkın takıntıya dönüşmesinde şahıstaki öteki psikiyatrik ya da ruhsal bozuklukların tesirinin de olabileceğini unutmamalıyız.
Takıntının ortaya çıkmasındaki nedenler neler olabilir?
Takıntılı olmak dendiğinde akla birinci gelen şey, bireyin sıhhatsiz erken devir yaşantıları olmalıdır. Kişinin erken çocukluk periyodunda bakımverenleriyle kurduğu inançsız bağ nedenler ortasındadır. Bir öbür neden ise çocukluk periyodunda yaşanan travmalar olabilmektedir. Çocuğun bakımvereni ile ortasındaki alaka, yetişkinlik periyodunda kuracağı ilgilerine de örnek oluşturmaktadır. O yüzden bağlanma sürecinde yaşanan aksilikler yetişkinlik seviyesinde kurulan bağlara da büyük ölçüde tesir etmektedir. Dertli bağlanan yetişkinlerde ise inanç duygusu yerine duygusal açlık daha ağır basmaktadır. Bu şahıslar partnerleri ile her an birlikte olma fikriyle hareket ederler. Bu durum ise karşı tarafı rahatsız edebilir. Daima karşısındaki kişinin ona olan hislerinin azaldığını düşünerek kaygı duyarlar. Birebir vakitte partnerlerini kaybetme endişeleri daha ağır bastığı için alaka içerisinde karşı tarafa bağımlı bir formda yaşarlar.
Saplantılı aşk nasıl anlaşılır?
Saplantılı bir alakada kişi, partnerinden daima onay alma gereksinimi duyar ve günlük hayatını büsbütün ona nazaran yönlendirir. Sevdiğini düşündüğü kişinin, şahsî hudutlarını ihlal ederek daima denetimci davranır. O olmadan hiçbir toplumsal aktivitelere katılmazken, karşı tarafında katılmasını istemeyerek çok kıskanç tavırlar stantlar. Bunların yanı sıra partnerinin aldatma potansiyelini de sorgular. Onunla mutsuz olmasının yanı sıra kendini onsuz da hayal edemez. Bağda yaşadığı aksilikler, partnerinden kopabilme için kâfi değildir. Daima onu takip eder, denetim eder. Partnerinin ayrılık istediğini reddetmekle kalmaz, tıpkı vakitte onunla tüm irtibat araçlarından zorlayıcı halde bağlantıya geçmeye çalışır. Her yerde karşısına çıkar. Neredeyse tüm günü onu düşünerek ya da diğerlerine onu anlatarak geçirebilir.
Tedavi yolları var mıdır?
Bireyin alt yapısında takıntılı aşk ile seyreden farklı ruhsal rahatsızlıklar da sıkça görülebilmektedir. Lakin bu takıntı halinin üstesinden gelebilmek mümkündür. Uygulanan psikoterapi formülleri ortasında Bilişsel Davranışçı Psikoterapi bulunmaktadır. Bir öbür prosedür ise EMDR terapi olacaktır. Geçmiş tecrübelerin gözden geçirilmesi ve bu bağlanma formu üzerinde tesiri olan travmaları varsa, bu tıp travma odaklı terapi metoduyla çalışmalar yapılmaktadır. Lakin değişim için kıymetli olduğunu düşündüğüm ve tahminen de kişisel faydayı sağlayabilecek dört adım vardır. Bunlardan birincisi farkındalıktır. Yani yolunda gitmeyeni ve kendinden kaynaklananı fark edebilmektir. İkincisi değiştirmek istemek, üçüncüsü değiştirmek için adım atmak, dördüncüsü ise adımları sürdürmektir. Lakin ferdi manada değişimi sağlamak zordur. Bu nedenle kişi, tüm teşebbüslerine karşın romantik bağlantılarında bu meseleleri yaşıyorsa en sağlıklısı bir uzman dayanağı almak olacaktır.
InstagramTwitter Facebook
